Lek a suplement diety – jakie są różnice?

Przeczytaj w 6 min

Wielu pacjentów coraz chętniej sięga po łatwo dostępne suplementy diety. Suplementy diety są szeroko reklamowane, a ich regularne spożywanie wydaje się być świetnym rozwiązaniem w przypadku wystąpienia wielu różnych objawów. Jednak czy stosowanie suplementów diety zawsze jest dobrym pomysłem? Jaka jest różnica między suplementem a lekiem?


Suplementy diety są współcześnie bardzo łatwo dostępne. Praktycznie w każdej aptece lub drogerii można zakupić suplementy, których zadaniem jest podniesienie jakości życia pacjenta. Witaminy, minerały, tabletki ziołowe… wszystkie mogą być stosowane bez nadzoru lekarza, jeśli tylko zaliczają się do grupy suplementów. Niestety – z tego powodu wiele osób decyduje się na samodzielną kurację suplementami diety i rozpoczyna ich przyjmowanie bez wykonania odpowiednich badań lub konsultacji ze specjalistą. Na włączenie suplementów diety szczególnie chętnie decydują się pacjenci, którym doskwiera ból stawów. Skutki takiego postępowania mogą być w niektórych przypadkach nawet groźne dla zdrowia. Jak to jest możliwe, skoro suplementy są dostępne bez recepty i mają tylko wspomagać pracę organizmu? Czy naprawdę suplementy mogą szkodzić?

Dlaczego pacjenci kupują suplementy?

Suplementy są nie tylko łatwo dostępne (można je zakupić również przez Internet), lecz także często po prostu tanie. Wielu pacjentom wydaje się, że lepiej zapłacić niższą cenę za suplement, niż „przepłacać” za lek. Ponadto przyjmowaniu suplementów często towarzyszy zasada, iż można przestać je stosować w dowolnym momencie bez żadnych konsekwencji dla zdrowia. Stosowanie suplementów jest związane z pełną dobrowolnością – pacjenci nie muszą martwić się o zapisanie na wizytę do lekarza, ani za nią płacić w przypadku prywatnych placówek medycznych. Suplementy to także brak konieczności pamiętania o receptach.

Dla wielu osób te zalety są wystarczającym powodem do rozpoczęcia suplementacji, zamiast zastosowania leczenia. Taki mechanizm często można zaobserwować u osób z chorobami stawów. W połączeniu z tabletkami przeciwbólowymi, suplementy (najczęściej zawierające glukozaminę i kolagen) wydają się być rozwiązaniem idealnym na ból stawów. Niestety w wielu przypadkach odpowiedzialna jest za to reklama, która tylko pobieżnie informuje o działaniu suplementu – wyolbrzymiane są zazwyczaj korzyści suplementacji. W reklamie biegacz, który skarży się na ból kolana, szybko odzyskuje formę po zastosowaniu suplementu. Często jest to jednak tylko sztuczna, nieprawdziwa i uproszczona wizja, stworzona na potrzeby podniesienia sprzedaży produktu. Więcej na temat technik prezentowania suplementu można doczytać w tekście Lek a suplement diety. A jak jest naprawdę? Czy suplementy mogą wyleczyć bolące stawy?

Suplement diety – co to takiego?

Suplementy stanowią jedynie uzupełnienie ludzkiej diety, opartej na tradycyjnych produktach żywnościowych. Suplementy diety uzupełniają niedobory składników mineralnych oraz witamin, wspomagając osłabiony organizm. Oznacza to, że suplementy mogą być korzystne w przypadku potwierdzonych badaniami lekarskimi niedoborów. Pacjenci jednak bardzo rzadko wykonują odpowiednie badania przed rozpoczęciem suplementacji.

W Polsce suplementy diety dopuszczane są do obrotu przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Aby wprowadzić na rynek swój suplement, należy jedynie powiadomić o wprowadzeniu na rynek suplementu diety i przedstawić projekt jego etykiety – nie musi zostać przeprowadzona szczegółowa kontrola jakościowa, a także nie jest wymagane przedstawianie wyników badań trwałości suplementu diety. Suplement ma jedynie wspomagać – a nie leczyć, stąd nie ma potrzeby udawadniania jego skuteczności klinicznej. Kontrowersyjna jest zwłaszcza kwestia bezpieczeństwa w perspektywie stosowania suplementów diety. Dlaczego?

Czy suplementy diety są bezpieczne?

Suplement diety nie jest badany pod kątem ewentualnych działań niepożądanych, które może wywołać, oraz interakcji z lekami. Nie podlega także kontroli nadzoru farmaceutycznego i nie jest monitorowany pod względem działań niepożądanych. To sprawia, że nieprzemyślane i samodzielne stosowanie suplementów może być ryzykowne. Przyjmowanie suplementów na ból stawów, które jest szczególnie popularne u pacjentów z chorymi stawami, wcale nie musi przynieść pozytywnych efektów .

Oczywiście są sytuacje, kiedy lekarze na podstawie badań i wywiadu z pacjentem zalecają przyjmowanie określonych suplementów diety. Niestety jednak w większości przypadków pacjenci spontanicznie kupują suplementy i stosują je bez jakiegokolwiek nadzoru lekarskiego. Ból stawów wcale nie musi ustać w wyniku stosowania suplementów. Często pacjent może nawet pogłębić swój problem i nasilić ból stawów przez brak odpowiedniego leczenia i bagatelizowanie problemów zdrowotnych podczas oczekiwania na efekty suplementacji. Przyjmując leki można precyzyjnie określić przewidywane efekty kuracji i odpowiednio zareagować w sytuacji, kiedy wystąpią działania niepożądane bądź skutki przyjmowania leku nie będą satysfakcjonujące. Ale czym jeszcze różnią się suplementy diety od leków? Czy leki rzeczywiście są lepsze niż suplementy w walce z bólem stawów?

Suplementy diety a leki – czym się różnią?

Istnieje wiele różnic między lekiem a suplementem diety. Podstawowa różnica pojawia się już na etapie badań klinicznych. Każdy lek wymaga przeprowadzenia szczegółowych badań klinicznych (ustalone muszą zostać między innymi zakresy dawek, profil bezpieczeństwa oraz interakcje z innymi lekami) przed dopuszczeniem do obrotu na rynku farmaceutycznym. Kontrola jakości leków jest stała i wyjątkowo restrykcyjna – lek musi spełnić szereg warunków, zanim będzie można go przepisywać pacjentom. Co więcej, każdy lek należy najpierw zarejestrować z pełną dokumentacją medyczną (w tym razem z poświadczeniem np. trwałości/stabilności leku) i dopiero po długim procesie analizy oraz potwierdzeniu dostarczonych informacji, dany lek może zostać dopuszczony do dalszych etapów kontroli przed włączeniem go do sprzedaży. Droga, którą musi przebyć lek przed znalezieniem się na aptecznej półce, jest bardzo długa, ale to zapewnia maksymalne bezpieczeństwo i skuteczność terapii. Na temat regulacji prawnych, dotyczących leków i suplementów diety, można znaleźć w ciekawym artykule Produkt leczniczy a suplement diety.

Opakowanie leku a opakowanie suplementu

Nie ma możliwości, aby niesprawdzony lek trafił na rynek – w ten sposób zdrowie milionów ludzi zostałoby narażone, dlatego właśnie kontrole są tak dokładne i złożone. Nawet samo opakowanie leku podlega wielu restrykcyjnym przepisom prawnym – muszą się na nim znaleźć między innymi następujące informacje:

  • substancje czynne leku i jego moc,
  • postać farmaceutyczna,
  • informacja, czy lek jest przeznaczony dla niemowląt, dzieci lub dorosłych,
  • wielkość opakowania wraz z podaniem masy, objętości lub liczby jednostek dawkowania leku

W przypadku suplementów kryteria nie są aż tak wymagające. Skład leku musi być zgodny z deklarowanym przez producenta, podczas gdy skład suplementu nie zawsze musi być identyczny ze składem deklarowanym. Więcej na temat różnic między suplementem diety a lekiem oraz ich opakowaniami można znaleźć w artykule Poznaj różnice. Czy suplementy diety leczą? Suplementy diety nie leczą i nie mogę być stosowane jako skuteczne zamienniki leków. Suplementy mogą wspomóc jedynie pracę zdrowego organizmu. Osoby chore, cierpiące na różne dolegliwości (w tym na przykład na ból stawów) nie powinny kupować i stosować suplementów bez konsultacji z lekarzem. Co więcej, jednoczesne przyjmowanie suplementów oraz leków również nie musi być korzystne dla zdrowia. Interakcje substancji zawartych w suplemencie oraz leku mogą być trudne do przewidzenia nawet dla najlepszego specjalisty. Nigdy nie wiadomo, jak organizm zareaguje na suplement, którego skład może być niepewny, a połączenie z lekiem stanowić dodatkowy czynnik ryzyka. Takie połączenie może wywołać również szereg działań niepożądanych i groźnych dla organizmu powikłań. Skoro stosowanie suplementów nie musi być dobre dla zdrowia, to co warto zrobić w przypadku wystąpienia bólu stawów?

Ból stawów i leki

Jedynym lekiem na ból stawów bez recepty z grupy SYSADOA, który pacjent otrzyma w aptece bez konieczności wcześniejszej wizyty u lekarza jest Piascledine – lek, który nie tylko wpływa bezpośrednio i pośrednio na tworzenie składników chrząstki (w tym kolagenu), lecz także ma działanie ograniczające degradację składników chrząstki i zmniejsza wytwarzanie substancji prozapalnych. W Piascledine znajduje się mieszanina niezmydlających się frakcji z oleju z awokado i soi. Skład niezmydlających się frakcji zawartych w Piascledine jest chroniony patentem. Przyjmowanie Piascledine nie jest równoznaczne ze zjedzeniem awokado bądź soi. Nie uzyskamy również takiego efektu kupując suplement o podobnym składzie. Więcej o działaniu Piascledine można przeczytać w naszym artykule Soja i awokado do walki z chorobą zwyrodnieniową stawów? Lek Piascledine zmniejsza proces niszczenia chrząstki stawowej, pozwalając odstawić bądź ograniczyć przyjmowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Piascledine to szczegółowo przebadany lek, który może skutecznie pomóc w walce z bólem stawów i chorobą zwyrodnieniową stawów. Piascledine to dobry wybór w walce o zdrowe stawy!